Ήρθε η ώρα να
ανακαλύψετε
την Ατοπική
Δερματίτιδα


 

Η Ατοπική Δερματίτιδα είναι μία χρόνια, δερματική νόσος, μεσολαβούμενη από το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι η δερματική εκδήλωση μίας συστηματικής διαταραχής που προκαλεί και άλλες συστηματικές νόσους, όπως άσθμα, τροφικές αλλεργίες, αλλεργική ρινίτιδα κ.α.1

Ο κνησμός είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα, με ποσοστό μεγαλύτερο από το 85% των ατόμων με την πάθηση αυτή να βιώνουν αυτό το ενοχλητικό σύμπτωμα κάθε μέρα. Το ξηρό ή πονεμένο δέρμα και ο κακός ύπνος που προκαλείται από τον κνησμό, είναι επίσης κοινά συμπτώματα2.

Οι ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα εμφανίζουν οξείες και συχνά επίμονες ή υποτροπιάζουσες δερματικές βλάβες3.

Ο κνησμός του δέρματος μπορεί να οδηγήσει σε έντονο ξύσιμο, με αποτέλεσμα να προκαλούνται δευτεροπαθή δερματικά συμπτώματα, όπως εκδορές, αιμορραγία, εκροή υγρού, εφελκίδες και πάχυνση του δέρματος4.

Μάθε πόσο καλά ελεγχόμενη είναι η ΑΔ σου, απαντώντας στο ερωτηματολόγιο για τον έλεγχο της ατοπικής δερματίτιδας.

Κατανοώντας την Ατοπική Δερματίτιδα 

Η αιτιολογία της Ατοπικής Δερματίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητή, φαίνεται όμως ότι οφείλεται σε μία πολύπλοκη αλληλεπίδραση ανάμεσα σε διάφορους γενετικούς, ανοσολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες5.

Ο συνολικός επιπολασμός των ενηλίων με Ατοπική Δερματίτιδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζεται σε 4,4%, υπάρχουν όμως διακυμάνσεις ανάμεσα στις χώρες. Υψηλότερος είναι ο συνολικός επιπολασμός στις Νοτιοευρωπαϊκές χώρες (πχ. Ιταλία και Ισπανία), συγκριτικά με άλλες χώρες6.

Οι γεωγραφικές διακυμάνσεις στον επιπολασμό της νόσου δείχνουν ότι, μαζί με τους εγγενείς γενετικούς παράγοντες και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην παθοφυσιολογία της νόσου7. Έχει περιγραφεί ένα εύρος περιβαλλοντικών παραγόντων πυροδότησης της Ατοπικής Δερματίτιδας και σε αυτούς περιλαμβάνονται η έκθεση σε αλλεργιογόνα, οι ερεθιστικοί παράγοντες, τα μικρόβια, η δίαιτα, το στρες και η ποιότητα του αέρα8.

Η νόσος έχει περιόδους έξαρσης – με παροξύνσεις – και ύφεσης. Ως έξαρσης της νόσου αναφέρεται η γενική επιδείνωση των συμπτωμάτων ή η αύξηση της βαρύτητας της νόσου, σύμφωνα με τις κλίμακες βαρύτητας της ΑΔ9.

Οι ενήλικες με Ατοπική Δερματίτιδα συχνά πάσουν από διαταραχές του ύπνου, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση και σε διαταραχή της καθημερινής λειτουργικότητας10.

Λόγω των ορατών συμπτωμάτων της Ατοπικής Δερματίτιδας, πολλοί ενήλικες με Ατοπική Δερματίτιδα μπορεί να αισθανθούν ντροπή/αμηχανία και δυσφορία/άγχος, αποφεύγοντας τις οικιακές, επαγγελματικές και κοινωνικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η ψυχική τους υγεία11. 

Συμπτώματα

Αναγνωρίζοντας και κατανοώντας τα σημεία και συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας
Αν ζείτε με ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα, αντιμετωπίζετε ενδεχομένως πληθώρα συμπτωμάτων. Πιθανότατα είστε ήδη εξοικειωμένοι με τα συμπτώματά σας και γνωρίζετε ότι τα συμπτώματα αποτελούν συχνά εμπόδιο στην καθημερινότητα. Η κατανόηση των συμπτωμάτων της ΑΔ μπορεί να σας βοηθήσει να γνωρίσετε καλύτερα την πάθησή σας.

Καταρχάς, τι είναι το σύμπτωμα;
Τα σημεία και συμπτώματα είναι ενδείξεις σωματικών ή ψυχικών αλλαγών σε σχέση με ό,τι θεωρείται «φυσιολογικό», οι οποίες συνδέονται με μια συγκεκριμένη πάθηση.12

*ΑΔ σε ενήλικες

Τα συμπτώματα της ΑΔ σε ενήλικες περιλαμβάνουν:13,14

  • Εξανθήματα – συνήθως έχουν κόκκινο χρώμα στο ανοιχτόχρωμο δέρμα και μωβ ή γκρι σε πιο σκουρόχρωμο δέρμα 
  • Ξηρό, κνησμώδες και φολιδωτό δέρμα
  • Σχηματισμός εξιδρώματος και εφελκίδων στο δέρμα
  • Πάχυνση του δέρματος
  • Αποχρωματισμός του δέρματος
  • Εξάρσεις
  • Οίδημα

Μπορεί να εντοπίσετε συμπτώματα που επανεμφανίζονται σε αυτά τα σημεία:14

  • Πρόσωπο
  • Λαιμό
  • Βραχίονες και στην πλάτη
  • Στις πτυχές των αγκώνων και των γονάτων
  • Στην πίσω πλευρά των χεριών, των ποδιών, των δακτύλων και των δακτύλων των ποδιών

*Ο γιατρός σας πρέπει να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Δεν οδηγούν όλα τα συμπτώματα που απαριθμούνται σε διάγνωση της ΑΔ. Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε.

ΑΔ σε παιδιά και βρέφη

Τα συμπτώματα της ΑΔ μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία του ατόμου και ως φροντιστές, πρέπει να αναζητήσετε συγκεκριμένα συμπτώματα στα παιδιά.

Σε βρέφη ηλικίας κάτω των 2 ετών, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:14,15

  • Ξηρό, κνησμώδες, φολιδωτό δέρμα
  • Εξανθήματα στο τριχωτό της κεφαλής ή στα μάγουλα
  • Στους βραχίονες και στην πλάτη
  • Εξανθήματα με φυσαλίδες και ρέον διαυγές υγρό

Σε παιδιά ηλικίας 2 έως 11 ετών, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:15

  • Εξανθήματα στις πτυχές των αγκώνων, των γονάτων ή και των δύο
  • Φολίδες στην περιοχή γύρω από το εξάνθημα
  • Ανοιχτόχρωμες ή σκουρόχρωμες κηλίδες στο δέρμα
  • Πάχυνση του δέρματος
  • Εξαιρετικά ξηρό και φολιδωτό δέρμα
  • Εξανθήματα στο λαιμό και το πρόσωπο, ιδίως γύρω από τα μάτια

Όπως και στους ενήλικες, τα συμπτώματα στα παιδιά παρουσιάζονται συνήθως στα χέρια, στους καρπούς, στους αστραγάλους, στα πέλματα, στις πτυχές των αγκώνων και των γονάτων.14

Μια πιο προσεκτική ματιά στα σημεία και συμπτώματα της ΑΔ
Μπορεί να έχετε συνηθίσει να βλέπετε και να αισθάνεστε τα συμπτώματά σας, αλλά μπορεί να μην καταλαβαίνετε γιατί συμβαίνουν. Ας τα αναλύσουμε λοιπόν.

Κνησμώδες δέρμα και σχηματισμός εξανθημάτων
Είναι το σύμπτωμα που μάλλον έχετε συνηθίσει, αλλά γιατί η φαγούρα στο δέρμα σας είναι τόσο έντονη; Και γιατί δεν μπορείτε να τη σταματήσετε;
Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στέλνουν σήματα φλεγμονής στην επιφάνεια, προκαλώντας τη φαγούρα που αισθάνεστε.13 Δημιουργείται έτσι μια έντονη ανάγκη για ξύσιμο, η οποία ονομάζεται κνησμός, και δεν είναι εύκολο να αγνοηθεί.17 Το ξύσιμο καταστρέφει την εξωτερική στιβάδα του δέρματός σας, επιτρέποντας την είσοδο μικροβίων, ιών ή αλλεργιογόνων.13 Αυτό μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση εξανθημάτων στο δέρμα σας τα οποία αποτελούν το ορατό σημάδι μιας βαθύτερης φλεγμονής.13,15,17 Το ανοσοποιητικό σας σύστημα αντιδρά στέλνοντας ακόμη περισσότερα σήματα στην επιφάνεια, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη ερυθρότητα και φαγούρα.13,17
Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως ο κύκλος «κνησμού-ξεσμού» (φαγούρας-ξυσίματος) – όσο περισσότερο ξύνεστε, τόσο περισσότερο καταστρέφεται ο δερματικός φραγμός και ο κύκλος συνεχίζεται.15,17 Ο κύκλος μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία και οίδημα του δέρματος, αλλά μπορεί να έχει και ευρύτερες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής σας.13,17 Είναι εύκολο για τους άλλους να λένε «Aπλά μην το ξύνεις», αλλά ξέρουμε ότι μπορεί να είναι σχεδόν αδύνατον να αντισταθεί κανείς στην παρόρμηση. Αν αισθάνεστε εγκλωβισμένοι σε αυτό τον κύκλο, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας για να βρείτε ένα σχέδιο θεραπείας που θα σας απαλλάξει από τη φαγούρα.

Ξηρό, φολιδωτό δέρμα
Πιθανότατα έχετε βιώσει την αίσθηση του ξηρού δέρματος στο παρελθόν. Οι ενυδατικές κρέμες μπορεί να γίνουν ο καλύτερός σας φίλος, αλλά για ποιο λόγο το δέρμα σας εμφανίζει τέτοια ξηρότητα;
Στην ΑΔ, ο δερματικός φραγμός δεν προσφέρει την προστασία που θα έπρεπε, γεγονός που σημαίνει ότι το δέρμα σας είναι πιο επιρρεπές στην ξηρότητα και τη φαγούρα.16 Έτσι, όταν ξύνετε το δέρμα σας, μπορεί να καταστρέφεται ακόμη περισσότερο ο δερματικός φραγμός, επιτρέποντας στην υγρασία να διαφύγει και στους ιούς και τα βακτήρια να εισέλθουν.13,18 Όταν το δέρμα σας γίνεται πολύ ξηρό, μπορεί να γίνει εύθραυστο, φολιδωτό, τραχύ ή σφιχτό, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει τις εξάρσεις που βλέπετε και αισθάνεστε.18
Ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για την ΑΔ είναι το οικογενειακό ιστορικό, επομένως η γενετική παίζει σημαντικό ρόλο στη νόσο.19
Ορισμένα άτομα με ΑΔ έχουν επίσης μια μετάλλαξη του γονιδίου που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία της πρωτεΐνης φιλαγκρίνη.18
Η φιλαγκρίνη συμβάλλει στη διατήρηση ενός υγιούς, προστατευτικού δερματικού φραγμού, αλλά η μείωση των επιπέδων της κάνει το σώμα σας να μην μπορεί να παρέχει έναν ισχυρό φραγμό.18

Σχηματισμός εξιδρώματος και εφελκίδων
Πρόκειται για ένα από τα πιο δυσάρεστα συμπτώματα της ΑΔ και, δυστυχώς, είναι αρκετά συχνό. Γιατί λοιπόν ρέει υγρό από το δέρμα σας;
Το ξύσιμο μπορεί να σημαίνει ότι υψηλότερα επίπεδα βακτηρίων εισέρχονται στο δέρμα – γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό εξιδρώματος (υγρό).20 Στη συνέχεια, όταν αποξηραίνεται το εξίδρωμα, μπορεί να σχηματιστούν εφελκίδες (κρούστα), με σκληρή και τραχιά υφή.20,21
Δεν είστε σίγουροι αν έχετε αυτό το σύμπτωμα; Αναζητήστε:20

  • Κίτρινο, διαυγές πύον
  • Πυρετό ή συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη
  • Εφελκίδες (κρούστα) στο δέρμα 
  • Μικρές, κόκκινες κηλίδες γύρω από τις τρίχες του σώματος
  • Πρησμένους αδένες στο λαιμό, τη μασχάλη ή τη βουβωνική χώρα

Οι όροι «εξίδρωμα και εφελκίδες» μπορεί να σας φαίνονται παράξενοι, αλλά αποτελούν τη σωστή ορολογία για το σύμπτωμα, οπότε μην αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τις κατάλληλες λέξεις όταν μιλάτε με τον γιατρό σας.

Πάχυνση του δέρματος
Το δέρμα σας μπορεί να αλλάξει υφή ως αποτέλεσμα του ξυσίματος, του κνησμού και της τριβής που συνοδεύει την ΑΔ.21 Αυτή η αλλαγή μπορεί να αναφέρεται ως «λειχηνοποίηση», ένας όρος που αναφέρεται σε πάχυνση του δέρματος και σε υπερβολικές ρυτίδες και διαβρώσεις.21

Αποχρωματισμός του δέρματος
Ένα άλλο σύμπτωμα που προκαλείται από το συνεχές ξύσιμο είναι ο αποχρωματισμός του δέρματος, ο οποίος εμφανίζεται με διάφορους τρόπους. Μπορεί να εμφανίσετε υπερμελάγχρωση (υπερβολική παραγωγή μελανίνης), με αποτέλεσμα το δέρμα σας να αποκτήσει έναν πιο σκούρο τόνο, ή υπομελάγχρωση (έλλειψη μελανίνης), με αποτέλεσμα το δέρμα να αποκτήσει πιο ανοιχτό τόνο.22 Η έλλειψη μελανίνης μπορεί να οφείλεται σε υποκείμενη φλεγμονή που προκαλεί την ΑΔ, αλλά συνήθως είναι αποτέλεσμα της επούλωσης του δέρματός σας μετά από την εμφάνιση κόκκινων ή μωβ κηλίδων.22,23

Τα συμπτώματά σας δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο
Όποια συμπτώματα και αν παρουσιάσετε και όπως και αν εμφανιστούν, θα πρέπει να τα συζητήσετε με τον γιατρό σας. Να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς κατά τη διάρκεια των ραντεβού σας. Ο γιατρός σας χρειάζεται μια σαφή εικόνα της κατάστασής σας, ώστε να σας βοηθήσει να πετύχετε τον μακροχρόνιο έλεγχο που σας αξίζει.

Έλεγχος ΑΔ

Επίτευξη ελέγχου

Ήρθε η ώρα να αποκτήσετε τον έλεγχο της ατοπικής δερματίτιδας 
Ζείτε λοιπόν με ατοπική δερματίτιδα. Μπορεί να έχετε διαγνωστεί εδώ και πολύ καιρό ή και πολύ πρόσφατα. Ένα είναι σίγουρο: η μη ελεγχόμενη ΑΔ πιθανόν σας εμποδίζει να ζήσετε τη ζωή σας.
Αυτό που χρειάζεστε είναι έλεγχος.

Τι εννοούμε με τον μακροχρόνιο έλεγχο; 
Ο έλεγχος δεν αφορά μόνο τη μείωση των βλαβών και του κνησμού, αλλά και τη διαχείριση των επιπτώσεων που έχει η ΑΔ στη συνολική ποιότητα ζωής σας, όπως το πόσο καλά κοιμάστε, την ψυχική σας υγεία και τη δυνατότητα να εκτελείτε καθημερινές δραστηριότητες. Δεν αφορά μόνο τις περιστασιακές περιόδους ηρεμίας. Μακροχρόνιος έλεγχος σημαίνει μείωση ή πρόληψη των εξάρσεων.

Αν περνάτε περιόδους χωρίς συμπτώματα, μπορεί εύλογα να πιστεύετε ότι η ΑΔ είναι υπό έλεγχο. Αλλά αν εξακολουθείτε να βιώνετε σποραδικές εξάρσεις, αν πρέπει να αποφεύγετε συνεχώς τους πιθανούς εκλυτικούς παράγοντες ή αν πρέπει να αλλάξετε ριζικά τον τρόπο ζωής σας, ίσως να μην έχετε κατακτήσει τον μακροχρόνιο έλεγχο.24

Και φυσικά, αν η τρέχουσα θεραπεία που λαμβάνετε δεν προσφέρει επαρκή ανακούφιση των συμπτωμάτων σας, ίσως τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν. Θα πρέπει να ρωτήσετε τον δερματολόγο σας σχετικά με μια προσέγγιση διαχείρισης που μπορεί να σας βοηθήσει να αποκτήσετε μακροχρόνιο έλεγχο της ΑΔ, ώστε να κρατήσετε αυτά τα συμπτώματα σε απόσταση. 
Αλλά δεν είναι μόνο τα σωματικά συμπτώματα που υποδεικνύουν το επίπεδο ελέγχου – το ίδιο ισχύει και για τον τρόπο με τον οποίο η ΑΔ επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο πώς η απόκτηση μακροχρόνιου ελέγχου μπορεί να επιφέρει αλλαγές που δεν περιορίζονται στα συμπτώματα που βλέπετε και αισθάνεστε. 

Η ΑΔ είναι μη ελεγχόμενη;
Μια σημαντική παράμετρος που πρέπει να εξετάσετε είναι πόσο χρόνο ζείτε με εξάρσεις της νόσου. Κατά μέσο όρο, τα άτομα με μέτρια έως σοβαρή ΑΔ εμφανίζουν κατά μέσο όρο συνολικά 9 εξάρσεις τον χρόνο.25 Κάθε έξαρση μπορεί να διαρκέσει περίπου 15 ημέρες, και σε σοβαρές περιπτώσεις ακόμη περισσότερο.25 Όταν οι εξάρσεις καταλαμβάνουν τόσο μεγάλο μέρος της ζωής σας, η ΑΔ μπορεί να μην είναι ελεγχόμενη. Ωστόσο, το να ανακτήσετε τον πολύτιμο χρόνο μπορεί να μην είναι τόσο απρόσιτος στόχος όσο νομίζετε.

Η ζωή με την ΑΔ δεν είναι σίγουρα εύκολη υπόθεση, και το να γνωρίζετε αν η ΑΔ ελέγχεται επαρκώς μπορεί να είναι εξίσου δύσκολο. Η αναγνώριση του μη επαρκούς ελέγχου υπερβαίνει την παρακολούθηση των σημείων που βλέπετε και των συμπτωμάτων που αισθάνεστε. Πρέπει επίσης να κάνετε ένα βήμα πίσω για να δείτε τις γενικότερες επιπτώσεις που έχει η ΑΔ στη ζωή σας.

Μπορεί να χάνετε κάποιες από τις βασικές απολαύσεις της ζωής:26

  • Τον καλό βραδινό ύπνο
  • Μια απρογραμμάτιστη συνάντηση με φίλους 
  • Να νιώθετε αυτοπεποίθηση και ικανοποίηση με το σώμα σας
  • Να αφιερώνετε χρόνο στην άσκηση
  • Να φοράτε ό,τι θέλετε
  • Να μη χρειάζεται να σχεδιάζετε τη ζωή σας με γνώμονα την ΑΔ



Για μια σαφή εικόνα του ελέγχου της ΑΔ, συμπληρώστε το Εργαλείο Ελέγχου της Ατοπικής Δερματίτιδας.
 

Πώς μοιάζει ο έλεγχος;
Ο καλύτερος έλεγχος της ΑΔ μπορεί να έχει διαφορετικές μορφές για κάθε άνθρωπο. Για ορισμένους, ο έλεγχος μοιάζει με μείωση των συμπτωμάτων, όπως ο κνησμός και η ποσότητα των βλαβών στο σώμα. Αυτό μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα. Για άλλους, το είδος του ελέγχου που μπορεί να κάνει τη διαφορά είναι όταν η ΑΔ έχει μικρότερο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής.27 Η απόκτηση ελέγχου της ΑΔ μπορεί να σημαίνει έναν καλό ύπνο, την ελευθερία να ολοκληρώνει κανείς απλές καθημερινές δραστηριότητες, ακόμη και βελτιωμένη ψυχική υγεία. Πώς όμως φτάνει κανείς σε αυτό το σημείο;
Σε αυτό το σημείο υπεισέρχονται οι θεραπευτικές επιλογές. Υπάρχουν διαφορετικές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προσεγγίσεις θεραπείας που μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συμπτώματα της ΑΔ.

Αν πιστεύετε ότι δεν έχετε τον έλεγχο της ατοπικής δερματίτιδας ή αν απλώς δεν είστε σίγουροι, μιλήστε με τον δερματολόγο σας για την προληπτική διαχείριση των συμπτωμάτων της ΑΔ.
Μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε τρόπους για να αποκτήσετε τον μακροχρόνιο έλεγχο που σας αξίζει.

Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτόν τον διαδικτυακό ιστότοπο προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενηµέρωση του κοινού και σε καµία περίπτωση δεν µπορούν να αντικαταστήσουν τη συµβουλή ιατρού ή άλλου αρµοδίου επαγγελµατία υγείας. Κανένα περιεχόμενο σε αυτό τον διαδικτυακό ιστότοπο δε συνιστά ούτε μπορεί να ερμηνευθεί ότι συνιστά παρότρυνση για αγορά, διαφήμιση ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο προώθηση φαρμάκου.